ऊस पिक । रेड रॉट । Disease of Sugarcane ।
*🏫IPM SCHOOL🌱*
अशी लक्षणे ऊस पिकामध्ये रेड रॉट या रोगाच्या प्रादुर्भावामुळे दिसायला लागतात.
लाल रॉट:- ग्लोमेरेला टुकुमनेन्सिस
लक्षणे:-
* प्रभावित ऊस पानांचा रंग बदलून हिरवा ते केशरी आणि नंतर तिसर्‍या किंवा चौथ्या पानात पिवळा होतो. मग पाने खालून वरपर्यंत सुकायला लागतात.
* जर बुरशीचे बीजाणू पानाच्या मध्यभागातून पानाच्या आवरणात प्रवेश केल्यानंतर पानाच्या मध्यभागी देखील लालसर ठिपके दिसू शकतात.
* संसर्ग झाल्यानंतर 16 - 21 दिवसांनी बाह्य लक्षणे दिसतात आणि संपूर्ण ऊस सुकण्यास आणखी 10 दिवसांचा कालावधी लागतो.
* बाधित ऊस कापल्यानंतर आतील भाग लालसर रंगाचा असतो आणि उसाच्या संपूर्ण लांबीवर मधूनमधून पांढर्‍या छटा येतात.
* कधीकधी, उसाच्या आतील खड्डा काळ्या तपकिरी द्रवाने भरलेला असतो आणि अल्कोहोलचा गंध प्रदर्शित होतो.
रोगकारक:-
* रेड रॉट रोग ग्लोमेरेला टुकुमनेन्सिस या बुरशीमुळे होतो. कोलेटोट्रिचम फाल्कॅटम हे जुने नाव काही पॅथॉलॉजिस्ट अजूनही पसंत करतात.
* पानांच्या आवरणांवर आणि ब्लेडवर आढळणारे रोगजनक, एकटे किंवा एकत्रित, अनेकदा संवहनी बंडल, गोलाकार, बुडलेले, गडद तपकिरी ते काळा 65-250 µm व्यास यांच्यामध्ये लहान रेषा तयार करतात.
व्यवस्थापन:-
* रोगाच्या व्यवस्थापनासाठी एकात्मिक पद्धतींचा अवलंब करावा.
* लाल रॉट नियंत्रित करण्याचा सर्वोत्तम मार्ग म्हणजे रोगमुक्त क्षेत्रामध्ये निरोगी रोपे लागवड करण्यासाठी निवडणे.
* लाल रॉट रोगाचा प्रादुर्भाव झालेल्या शेतात भात एका हंगामासाठी आणि इतर पिके दोन हंगामात आलटून पालटून घ्यावीत.
* को 86032, को 86249, कोसी 95071, कोजी 93076, कोक 22, कोसी 6 आणि कोजी 5 सारख्या शिफारस केलेल्या प्रतिरोधक आणि मध्यम प्रतिरोधक वाणांची वाढ निवड लागवडीसाठी करावी.
* बाधित रोपांचे बेट लवकर काढणे आणि कार्बेन्डाझिम ५० डब्ल्यूपी (१ लिटर पाण्यात १ ग्रॅम) वापरून माती भिजवणे.
* लागवडीपुर्वी बेणे १ टक्का बोर्डोमिश्रणच्या द्रावणात बुडवावेत.
* शेतात हा रोग निदर्शनास आल्यास पाने व बेणे गोळा करून जाळून नष्ट करावेत.
* लागवडीपुर्वी कार्बेन्डाझिम (५० ड्ब्लूपी) ०.५ ग्रॅम प्रती लिटर पाणी किंवा कार्बेन्डाझिम (२५ डीएस) १ ग्रॅम प्रति लिटर पाणी याप्रमाणात युरीया सोबत २.५ किलो २५० लिटर पाण्यात मिसळून बेणे प्रक्रिया करावी.
* बाविस्टीन, बेनोमिल, टॉपसिन आणि अरेटान सारखी बुरशीनाशकांचा वापर रोगाच्या नियंत्रणासाठी करू शकतो.
ऊस पिकामध्ये लाल रॉट रोगाच्या प्रादुर्भावामुळे अशी पानाच्या देठामध्ये लक्षणे दिसतात. पिकामध्ये कोणते रोग येण्याची शक्यता असते याचा अभ्यास करून सुरुवातीपासून काळजी घेणे आणि काही प्रमाणात लक्षणे दिसताच उपाययोजना करणे गरजेचे आहे. तर पिकामध्ये जास्त नुकसान होण्यापासून वाचवू शकतो.
स्रोत-TNAU ऍग्रिटेक.
एकात्मिक कीटक व्यवस्थापनासंबंधित नवनवीन अपडेट्स साठी नक्की सामील व्हा..👇👇
टिप्पण्या
टिप्पणी पोस्ट करा