उन्हाळ्यात पिकांच्या पाण्याचे व्यवस्थापन | Crop water management during summer

 

शेतकरी बांधवांनो, पिकांसाठी पाणी हे अत्यंत महत्वाचे आहे. पाण्याचे प्रमाण जास्त असल्यास पिकाचे नुकसान होते आणि ते कमी असल्यास पिकाचेही नुकसान होते. त्यामुळे पिकातील पाण्याचे व्यवस्थापन करणे तुमच्यासाठी खूप महत्त्वाचे आहे. खरीप हंगाम आणि रब्बी हंगामात पिकांना आवश्यकतेनुसार पाणी मिळते. मात्र उन्हाळ्यात पाण्याचे व्यवस्थापन करणे गरजेचे आहे.

उन्हाळ्यात पाण्याची बचत

उन्हाळ्यात जमिनीत ओलावा टिकवून ठेवण्यासाठी कोरडी पाने जमिनीवर झाकणे चांगले होईल आणि त्याशिवाय एका ओळीत पाणी देणे देखील फायदेशीर ठरेल. जर तुम्ही सिंचनासाठी ठिबक वापरत असाल, तर तुम्ही दर दुसऱ्या दिवशी पाणी देऊ शकता. तसेच स्प्रिंकलरचा वापर करून पिकांना आवश्यकतेनुसार पाणी देता येते. अशा प्रकारे उन्हाळ्यात 30-35 टक्के पाण्याची बचत होऊ शकते.

यासह, काही पिकांमध्ये कोणत्या पद्धती वापरल्या जाऊ शकतात हे जाणून घेऊया.

मका:-

  मका पिकाचा विचार केल्यास हे पीक उन्हाळ्यात जनावरांसाठी अधिक हिरवा चारा पुरवतो. या पिकाचा दुहेरी उपयोग होतो, एक धान्यासाठी आणि दुसरा जनावरांच्या चाऱ्यासाठी. या पिकाची लागवड तीनही हंगामात करता येते. उन्हाळ्यात 8 ते 10 दिवसांच्या अंतराने पाणी दिल्यास उत्पादन चांगले येते.

ऊस:-

ऊस पिकाला भरपूर पाणी लागते. उन्हाळ्यात पाण्याचे व्यवस्थापन अत्यंत महत्त्वाचे असते. ऊस पिकाला पाण्याची कमतरता सहन होत नाही. ताण आल्यास, उत्पादन 100% कमी होऊ शकते. त्यामुळे आपल्या जमिनीची स्थिती पाहून दहा दिवसांच्या अंतराने उसाला पाणी देणे गरजेचे आहे. शक्य असल्यास, माती कोरड्या पानांनी झाकून ठेवा आणि पाणी देताना एक ओळ सोडा, यामुळे पाण्याची बचत होईल. जर तुम्ही ठिबकद्वारे पाणी देत ​​असाल तर ते प्रत्येक इतर दिवशी करणे आवश्यक आहे.

कांदा:-

हे एक महत्त्वाचे पीक असून महाराष्ट्रात अनेक ठिकाणी कांद्याची लागवड केली जाते. कांदा पिकासाठी लागणाऱ्या पाण्याचे प्रमाण विचारात घेतल्यास या पिकाला ७० ते ८० सें.मी. पाणी लागते आणि वाढीच्या काळात १० ते १२ दिवसांच्या अंतराने पाणी द्यावे.

कापूस:-

अनेक शेतकरी मार्च आणि एप्रिल महिन्यात बागायती कपाशीची लागवड करतात. यासाठी जमिनीत कपाशीची खोली ९० सेमी ते एक मीटर असावी. कापूस पिकाला ७ सेंमी पाणी दिल्यास उत्पादन चांगले येते. याशिवाय कापूस पिकाला कळी व फुले येण्याच्या अवस्थेत तसेच वाढीच्या अवस्थेत पाण्याचे व्यवस्थापन करणे आवश्यक आहे. यावेळी कापसात पाण्याची कमतरता भासू नये. कापूस पिकांच्या विविध प्रकारांचा विचार केल्यास अंदाजे 70 ते 80 सें.मी. पाणी लागते.

  तर अशा प्रकारे तुम्ही पिकांच्या पाण्याचे व्यवस्थापन करता. आणि शक्य असल्यास, माती झाकून ठेवा आणि तुमच्या शेतात ठिबक किंवा स्प्रिंकलर वापरा. तुमच्या शेतात कोणते पीक आहे आणि किती दिवसांनी जमिनीनुसार पाणी देणे आवश्यक आहे हे लक्षात घेऊन पिकातील पाण्याचे व्यवस्थापन करा. काही दिवसांच्या अंतराने सतत पाणी द्यावे. तसेच पाण्याचे चांगले व्यवस्थापन केल्यास उन्हाळ्यातही शेतकऱ्यांना चांगली पिके घेता येतात.

स्रोत-कृषी जागरण.

*उत्तर देणाऱ्या शेतकरी मित्रांची नावे:-* 

🌱विकास धुमाळ बेकनाळ ,गडहींग्लज

🌱जयेशकुमार दळवी, सिंधुदुर्ग

🌱प्रेषित चकोले, नागपूर  

🌱बाळकृष्ण अंबिलढोके, कोल्हापूर 🌱

🌱आदित्य मोरे सोलापूर

*उत्तर देणाऱ्या शेतकरी मित्रांचे मनपूर्वक आभार*

.*अधिक माहिती साठी आमच्या वेबसाईटला भेट द्या.👇* 

www.greenrevolutions.in

 *Join Us On Social Media Also👇* 

*You Tube:-*

https://youtube.com/@PheromoneTrap?si=KrfCv82YarfHVwTS

 *Instagram:-*

https://www.instagram.com/greenrevolution87?igsh=c3E5MGQ0aDJ2ZDk1

*Facebook:-* 

https://m.facebook.com/groups/522198518657687/?ref=share&mibextid=8oHioR

*Linkedin:-* 

https://www.linkedin.com/company/greenrevolutions/

#ipm_school #IPM #gogreen #summercrops #watermanagement #cropprotection #agriculture #smartfarming