खरीप हंगाम | सर्वोत्तम भुईमूग जाती । Groundnut Best Variety
महाराष्ट्रामध्ये खरीप हंगामामध्ये सोयाबीन, कापूस, तूर आणि इतर पिकांसोबतच भुईमुगाचे पीकसुद्धा बऱ्याच प्रमाणात घेतले जाते. तेलवर्गीय पिकामध्ये भुईमूग पिक कमी अधिक प्रमाणात संपूर्ण राज्यात घेतले जाते. खरीप हंगामासाठी भुईमुगाच्या अनेक चांगल्या जाती उपलब्ध आहेत, ज्या अधिक उत्पादन देतात आणि काही प्रमाणात रोग व किडींना सहनशील आहेत.
महाराष्ट्रासाठी खरीप हंगामातील भुईमुगाच्या काही सर्वोत्तम जाती:
१. फुले प्रगती (फुले प्रगती/JL-24):
* ही महाराष्ट्रातील सर्वात लोकप्रिय आणि मोठ्या प्रमाणावर लागवड केली जाणारी जात आहे.
* जळगाव येथील तेलबिया संशोधन केंद्राने ही जात विकसित केली आहे.
* हे वाण मध्यम ते हलक्या जमिनीत लागवडीसाठी योग्य आहे.
* परिपक्वतेचा कालावधी: साधारणपणे १०० ते ११० दिवसांत पीक तयार होते.
* उत्पादन: प्रति हेक्टरी २५ ते ३० क्विंटल उत्पादन देते.
* या जातीच्या शेंगांचा रंग फिकट पिवळा आणि दाण्याचा रंग लालसर गुलाबी असतो. प्रत्येक शेंगेत २ ते ३ दाणे असतात.
२. फुले उन्नती (Phule Unnati/RSRG-6083):
* महात्मा फुले कृषी विद्यापीठाने विकसित केलेली ही एक सुधारित जात आहे.
* हा उपटा (बंच) प्रकारचा वाण आहे.
* परिपक्वतेचा कालावधी: सुमारे ११० ते ११५ दिवसांत तयार होते.
* उत्पादन: प्रति हेक्टरी २८ ते ३० क्विंटलपर्यंत उत्पादन मिळू शकते.
* यामध्ये तेलाचे प्रमाण चांगले (सुमारे ५२%) चांगले आहे.
* हि जात तांबेरा (Rust), पानांवरील ठिपके (Leaf spot), खोडकुज (Stem rot) आणि पाने खाणारी अळीला (Spodoptera litura) मध्यम प्रतिकारक आहे.
* गडद हिरव्या पानांमुळे पाण्याच्या ताणास सहनशील आहे.
* महाराष्ट्रातील सर्व भागांसाठी प्रसारित.
३. टीएजी-२४ (TAG-24):
* डॉ. पंजाबराव देशमुख कृषी विद्यापीठाने (अकोला) विकसित केलेला हा वाण आहे.
* हा देखील उपटा (बंच) प्रकारचा वाण आहे.
* हा खरीप हंगामात १०० ते १०५ दिवसांत परिपक्व होतो.
* याचे प्रति हेक्टरी १६ ते २५ क्विंटल उत्पादन देते.
* टिक्का (Tikka disease) रोगास सहनशील आहे.
* दाण्याचा रंग फिकट गुलाबी असून तेलाचे प्रमाण चांगले आहे.
४. एस. बी. - ११(SB-11):
* हा वाण खरीप आणि उन्हाळी दोन्ही हंगामांसाठी योग्य मानला जातो.
* परिपक्वतेचा कालावधी: ११५ ते १२० दिवसांत पीक तयार होते.
* कोरडवाहू क्षेत्रासाठी (जिथे पाण्याची उपलब्धता कमी असते) हे वाण चांगले आहे.
* यामध्ये दाण्यांचे प्रमाण चांगले असून, प्रति हेक्टरी १५ ते २० क्विंटल उत्पादन मिळते.
* पाण्याच्या ताणास सहनशील असून तेलाचे प्रमाण ४८.२२% असते.
* महाराष्ट्रातील सर्व भागांसाठी प्रसारित.
५. जे. एल. - ५०१ (JL-501):
* हा देखील एक उपटा वाण असून, ११० ते ११५ दिवसांत तयार होतो.
* प्रति हेक्टरी २५ ते ३० क्विंटल उत्पादन देतो.
६. देहात G-10 (Dehaat G-10):
* हे एक हायब्रीड (संकरित) प्रकारचे वाण आहे.
* हे वाण मे आणि जून महिन्यात पेरणीसाठी हे सर्वोत्तम मानले जाते.
* बियाणे प्रमाण: एकरी ६० ते ७० किलो बियाणे लागते.
* परिपक्वतेचा कालावधी: १०० ते ११० दिवसांत काढणीसाठी तयार होते.
* वैशिष्ट्ये: पानाचा रंग हिरवा, शेंगांचा रंग फिकट पिवळा आणि दाण्याचा रंग लालसर गुलाबी असतो. प्रत्येक शेंगेत २ ते ३ दाणे असतात.
७. फुले मोरणा (Phule Morna - KDG-123) आणि फुले वारणा (Phule Warna - KDG-128):
* हे वाण अनुक्रमे २०१८ आणि २०१६ मध्ये महात्मा फुले कृषी विद्यापीठाने विकसित केले आहेत.
* दोन्ही वाण तांबेरा (Rust) आणि पानांवरील ठिपके (Leaf spot) या रोगांना मध्यम प्रतिकारक आहेत.
* फुले मोरणा १२५ दिवसांत तर फुले वारणा १२० दिवसांत तयार होते.
* उत्पादन क्षमता प्रति हेक्टरी २० ते ३० क्विंटलपर्यंत.
वाणांची निवड करताना महत्वाच्या गोष्टी:-
* शेतातील जमिनीचा प्रकार (हलकी, मध्यम, भारी) आणि तुमच्या भागातील पर्जन्यमान विचारात घ्या. काही वाण कोरडवाहूसाठी, तर काही ओलीताखालील शेतीसाठी चांगले असतात.
* जर तुमच्या भागात पावसाची अनिश्चितता जास्त असेल, तर पाण्याच्या ताणाला सहनशील असलेले वाण निवडा.
* तुमच्या भागात कोणत्या विशिष्ट रोग किंवा किडींचा प्रादुर्भाव जास्त होत असेल तर त्यास सहनशील वाण निवडा.
* तुमच्या पिकाच्या पद्धतीनुसार (उदा. मुख्य पीक किंवा आंतरपीक) कमी किंवा मध्यम कालावधीचे वाण निवडू शकता.
उत्तर देणाऱ्या शेतकरी मित्रांची नावे:-
दर्शन अरुणराव ठाकरे, बेनोडा ( शहीद) ता वरूड जि अमरावती
ओमकार मासाकल्ले, देवणी लातूर
क्रुषिभूषण सयाजीराव गोपाळराव पोखरकर कोतूल ता.अकोले जि.अहिल्यानगर
पुंडलिक कैलास तांदळे,
महेंद्र आत्माराम जगताप, विटा ता.खानापूर जि. सांगली
मुनीर पटेल, इचलकरंजी कोल्हापूर
उषा अजमीरे, मोर्शी अमरावती
भागीनाथ आसने, अ. नगर
आनंद भाष्करराव अजमिरे, मु. पोस्ट. हिवरखेड, ता. मोर्शी, जि. अमरावती
दिव्याकुमार भोसागे, जयसिंगपूर कोल्हापूर
सोमनाथ नाईकवाडी, धाराशिव
दिनेश राजपुत, छ. संभाजीनगर
उत्तर दिल्याबद्दल धन्यवाद
*अधिक माहिती साठी आमच्या वेबसाईटला भेट द्या.👇*
*Join Us On Social Media Also👇*
*You Tube:-*
https://youtube.com/@PheromoneTrap?si=KrfCv82YarfHVwTS
*Instagram:-*
https://www.instagram.com/greenrevolution87?igsh=c3E5MGQ0aDJ2ZDk1
*Facebook:-*
https://m.facebook.com/groups/522198518657687/?ref=share&mibextid=8oHioR
*Linkedin:-*
https://www.linkedin.com/company/greenrevolutions/
#ipm #IPM #gogreen #groundnut #variety #farming #kharip #season
टिप्पण्या
टिप्पणी पोस्ट करा