सोयाबीन पीक । सुरुवातीला कीड नियंत्रणासाठी घ्यायची काळजी । IPM in Soyabean

 



खरीप हंगाम सध्या चालू झालेला आहे. खरीप हंगामामधील सर्वात महत्वाचे पीक म्हणजे सोयाबीन. काही ठिकाणी सोयाबीन टोकण पूर्ण झाली आहे तर काही ठिकाणी टोकणनी साठी गडबड चालू आहे. 

  खरीप हंगामामध्ये पाऊस आणि ढगाळ हवामानामुळे सोयाबीन तसेच इतर सर्व पिकावर किडींचा प्रादुर्भाव अधिक प्रमाणावर दिसून येतो. अगदी सुरुवाती काळापासून कीड व्यवस्थापनाच्या वेगवेगळ्या पद्धतींचा उपयोग केल्यास शेतकऱ्याला चांगला फायदा मिळून खर्चही कमी होईल. 


सोयाबीन पिकामध्ये सुरुवातीच्या अवस्थेत घ्यायची काळजी:-

सोयाबीन पिकामध्ये अगदी सुरुवातीपासून किडीचा प्रादुर्भाव दिसून येतो. त्यामुळे बियाण्याला कीड आणि रोगापासून वाचवण्यासाठी बीजप्रक्रिया करणे गरजेचे आहे. तसेच सोयाबीन उगवाणी झाल्यानंतर किडींपासून वाचवण्यासाठी प्रतिबंधात्मक उपाय केल्यास पिकाचे नुकसान वाचेल, कीड नियंत्रणासाठी खर्च कमी येईल तसेच शेतकऱ्यांचा त्रासही कमी होईल. 


 कामगंध सापळे (फेरोमोन ट्रॅप) चा उपयोग:-

सोयाबीन पीक हे साधारणपणे दोन पानांची वाढ झाली असताना पिकामध्ये पाने खाणाऱ्या किडीचा प्रादुर्भाव दिसून येतो. त्यामुळे सोयाबीन टोकणी झाली कि साधारण ५-७ दिवसांमध्येच या किडीसाठी फेरोमोन ट्रॅपचा उपयोग करावा. त्यासाठी स्पोडो ल्युर आणि फनेल ट्रॅप एकरी १० या प्रमाणात उभे करावेत. हे ट्रॅप लावल्यामुळे किडीचे नर पतंग ट्रॅपमध्ये सापडून मादीसोबतचे त्यांचे मिलन थांबून जीवनचक्र तुटेल आणि अळी निर्माण होण्या अगोदरच किडीचे नियंत्रण होईल. 


चिकट सापळ्यांचा वापर:-

सोयाबीन पिकामध्ये पांढरी माशी, तुडतुडे, मावा यासारख्या अनेक रसशोषक किडींचा सोयाबीन पिकामध्ये प्रादुर्भाव होत असतो. त्यामुळे पीक उगवणी झाल्यानंतर पिवळे आणि निळे चिकट सापळे प्रति एकरी ४०-५० या प्रमाणात लावणे गरजेचे आहे. पिकामध्ये चिकट सापळे लावताना ४ पिवळ्या चिकट संपल्यानंतर १ निळा चिकट सापळा या पद्धतीने लावणे गरजेचे आहे. या चिकट संपल्यामुळे सर्व रसशोषक किडींचे नियंत्रण चांगल्या पद्धतीने होईल. तसेच रसशोषक किडींपासून पसरणारे विषाणू जनित रोगाचा प्रसार रोखण्यास पण मदत होते.  


निम तेलाचा उपयोग:-

 पिकामध्ये सुरुवातीपासून किडींचा प्रादुर्भाव कमी राहावा यासाठी पिकाच्या सुरुवातीच्या अवस्थेपासून निम तेलाची फवारणी करणे फायदेशीर ठरते. निम तेलाची फवारणी केल्यामुळे किडीचे पतंग पिकापासून दूर परावर्तित होतात, किडींची अंडी तसेच लहान अळया यांचे नियंत्रण चांगल्या पद्धतीने होते. त्यामुळे दर १०-१५ दिवसांच्या अंतराने पिकामध्ये निम तेलाची फवारणी करावी. 


पक्षी थांबे उभे करणे:-

पिकामध्ये साधारणपणे १०-१५ पक्षीथांबे उभे करावेत. यामुळे पक्षी शेतामध्ये जागोजागी थांबतील आणि पिकामध्ये नुकसान करणाऱ्या अळ्या वेचून खातील आणि त्यामुळे कीड नियंत्रणामध्ये मदत होईल. 


कीडग्रस्त भाग, अंडीपुंज काढून टाकणे:- 

शेतात रोगग्रस्त किंवा किडींनी प्रादुर्भाव झालेली झाडे, पाने किंवा फांद्या दिसल्यास त्या लगेच काढून नष्ट करा. 


जैविक कीटकनाशकांचा उपयोग:-

पिकामध्ये किडीचा प्रादुर्भाव दिसून येत असेल तर जैविक कीटकनाशकांचा उपयोग प्रभावी ठरू शकतो. जर पिकामध्ये पाने खाणाऱ्या अळीचा प्रादुर्भाव दिसून आल्यास SLNPV या विषाणूजन्य कीटकनाशकाचा उपयोग करू शकतो. तसेच रसशोषक किडींच्या नियंत्रणासाठी व्हर्टिसिलीम लेकॅनी या जैविक कीटकनाशकाचा वापर करू शकता. 


 जर किडींनी आर्थिक नुकसानीची पातळी ओलांडली असेल रासायनिक कीटकनाशकाची फवारणी करावी.खोडमाशीचा प्रादुर्भाव दिसत असेल तर इथियॉन (५०%) ३० मिली प्रति १० लिटर पाणी किंवा इंडोक्झाकार्ब (१५.८%) ६.७ मिली प्रति १० लिटर पाणी आलटून पालटून फवारणी करावी. पाने खाणाऱ्या अळ्यांसाठी फेनवलरेट २० ईसी १७ मिली प्रति १० लिटर पाणी किंवा क्विनॉलफॉस २५ ईसी २० मिली प्रति १० लिटर पाणी फवारणी करावी. 

उत्तर देणाऱ्या शेतकरी मित्रांची नावे:-
ओमकार मासाकल्ले, देवणी लातूर
दर्शन अरुणराव ठाकरे, बेनोडा ( शहीद) ता वरूड जि अमरावती
राजेश शेषराव ठाकरे रा. काटोल जि .नागपूर
आनंद भाष्करराव अजमिरे, मु. पोस्ट. हिवरखेड, ता. मोर्शी, जि. अमरावती
भागीनाथ आसने, अ. नगर
दिव्याकुमार भोसागे, जयसिंगपूर कोल्हापूर
प्रसाद पाटील, कोल्हापूर 
  उत्तर दिल्याबद्दल धन्यवाद

*अधिक माहिती साठी आमच्या वेबसाईटला भेट द्या.👇* 

www.greenrevolutions.in

 *Join Us On Social Media Also👇* 

*You Tube:-*

https://youtube.com/@PheromoneTrap?si=KrfCv82YarfHVwTS

 *Instagram:-*

https://www.instagram.com/greenrevolution87?igsh=c3E5MGQ0aDJ2ZDk1

*Facebook:-* 

https://m.facebook.com/groups/522198518657687/?ref=share&mibextid=8oHioR

*Linkedin:-* 

https://www.linkedin.com/company/greenrevolutions/


#ipm #IPM #gogreen #soyabean #pest #prevention #pestmanagement #smartfarming #soyabeanfarming 

टिप्पण्या

टिप्पणी पोस्ट करा

या ब्लॉगवरील लोकप्रिय पोस्ट

उन्हाळ्यामधील जमीन नांगरणी । फायदे । Benefits of Summer Ploughing

इमेज
  उन्हाळा हंगाम हा अतिशय महत्वपूर्ण काळ आहे ज्यामध्ये रब्बी पिके काढून पुढे येणाऱ्या खरीप हंगामासाठी जमीन तयार करणे. ज्यामध्ये शेतीमध्ये जमीन तयार करून घेणे पुढे घेतल्या जाणाऱ्या पिकासाठी अतिशय महत्वपूर्ण काम आहे.  जमिनीची खोल नांगरणी करून उन्हामध्ये तापत ठेवले जाते, ज्याचा अनेक नैसर्गिक व शाश्वत फायद्यांसाठी उपयोग होतो. ही प्रक्रिया केवळ तण व किड नियंत्रणापुरती मर्यादित नसून, जमिनीचा पोत आणि संरचना  सुधारण्यास आणि पुढील हंगामाच्या योग्य तयारी करण्यासाठीही महत्त्वाची ठरते.    आज आपण उन्हाळ्यामध्ये केल्या जाणाऱ्या खोल नांगरणीचे फायदे कोणते आहेत ज्यामुळे शेतकऱ्याला पुढे घेतल्या जाणाऱ्या पिकामध्ये फायदा मिळून उत्पन्न वाढेल? *जमिनीची खोल नांगरणी करून जमीन तापत ठेवण्याचे फायदे* *जमीन नांगरणी करताना सकाळच्या वेळी किंवा संध्याकाळच्या वेळेस करावी कारण त्यावेळेस नांगरणी करताना शेतामध्ये पक्षी जमून जमिनीमधून बाहेर पडणारी अळी अवस्था, किडीचे कोष तसेच इतर कीटक खातात त्यामुळे नैसर्गिक कीड नियंत्रण होते.  *रोग व किडींचा नैसर्गिकरित्या नायनाट होतो* उन्हाळ्यामध्ये खोल नांगर...
अधिक वाचा

मिरची पिकामध्ये थ्रिप्स नियंत्रण । एकात्मिक व्यवस्थापन पद्धती । Thrips Management

इमेज
  मिरचीचे पीक काही भागात अतिशय जास्त प्रमाणात घेतले जाते. त्यामध्ये महाराष्ट्रातील काही जिल्ह्यामध्ये मोठ्या प्रमाणात मिरचीची लागवड केली जाते आणि याचे उत्पन्न मोठ्या प्रमाणात घेतले जाते. यामध्ये सांगली, सोलापूर, जळगाव, नांदेड, धुळे, नंदुरबार या प्रमुख जिल्ह्यात होते.   मिरची पिकाचे चांगले उत्पन्न घेण्यासाठी पिकामध्ये येणाऱ्या किडींचे नियंत्रण चांगल्या पद्धतीने करणे गरजेचे आहे. मिरची पिकामध्ये पाने खाणारी अळी, फळ पोखरणारी अळी, थ्रिप्स, मावा या प्रमुख किडींचा प्रादुर्भाव दिसून येतो. यापैकी थ्रिप्स किडीचा प्रादुर्भाव जास्त प्रमाणात होतो आणि त्यामुळे शेतकऱ्याला मोठ्या प्रमाणात नुकसानाला सामोरे जावे लागते. तर आज आपण थ्रिप्स कसे मिरची पिकाला नुकसान पोहोचवतात आणि त्यांचे प्रभावी नियंत्रण कसे करावे याबद्दल माहिती घेऊया..  *थ्रिप्स- * * थ्रिप्स अतिशय लहान कीड असून मिरची पिकामध्ये ते लहान पिवळसर आणि काळसर रंगाचे दिसून येतात.  * मिरची पिकामध्ये स्किर्टो थ्रिप्स डॉरसॅलिस नावाची प्रजात प्रामुख्याने आढळून येते.  * थ्रिप्स ची पिल्ले आणि प्रौढ दोन्ही अवस्था पिकाला नुकसान प...
अधिक वाचा

बीजप्रक्रिया । बीजप्रक्रियेचे फायदे । Benefits of Seed Treatment |

इमेज
  खरीप हंगाम चालू व्हायला अगदी थोडासाच अवधी शिल्लक आहे. एकसारखा पडणाऱ्या वळीव पावसाने बऱ्याच दिवसानंतर मागील आठवड्यापासून थोडीशी उसंत दिली आहे. त्यामुळे शेतकरी पेरणीसाठी शेत तयार करायच्या गडबडीत आहेत. खरीप हंगामामधील पिकांमध्ये कीड आणि रोगांचे प्रमाण इतर हंगामापेक्षा अधिक असते. त्यामुळे अगदी सुरुवातीपासून पिकाची काळजी घेणे गरजेचे आहे. पिकाची टोकण किंवा रोपलागण करताना बीजप्रक्रिया हि खूप महत्वाची आहे.  बीजप्रक्रिया म्हणजे बियाणे जमिनीत पेरणीपूर्वी जमिनीतून तसेच बियाण्यातून विविध प्रकारचे रोग पसरू नयेत आणि रोगांचा प्रसार होऊ नये त्याचबरोबर रोपांची वाढ चांगली, एकसारखी होऊन उत्पादन वाढण्यासाठी जैविक आणि रासायनिक अश्या दोन्ही पद्धतीने बीजप्रक्रिया केली जाते.    बीजप्रक्रिया करताना अगोदर रासायनिक औषधांची आणि त्यानंतर जैविक औषधांची प्रक्रिया करावी. बीजप्रक्रिया करताना अगोदर इमिडाक्लोप्रिड (कीटकनाशक) आणि त्यानंतर कार्बेन्डाझिम (बुरशीनाशक) यांची बीजप्रक्रिया करून त्यानंतर जैविक बीजप्रक्रिया करावी. जैविक बीजप्रक्रिया करताना ट्रायकोडर्मा, रायझोबियम, अझाटोबॅक्टर आणि स्फुरद विरघळ...
अधिक वाचा